Woda to podstawa naszego życia – używamy jej do picia, gotowania, mycia i wielu innych codziennych czynności. Ale czy zastanawiałeś się kiedyś, co tak naprawdę znajduje się w wodzie, którą pijesz? W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i zdrowotnej coraz więcej osób decyduje się na zakup filtrów do wody. Czy to jednak rzeczywiście inwestycja w lepszą jakość życia, czy może zbędny wydatek? W tym artykule przyjrzymy się zaletom i wadom filtrów do wody oraz pomożemy Ci zdecydować, czy warto je mieć w swoim domu.
Jakość wody z kranu w Polsce – czy naprawdę jest bezpieczna?
W Polsce woda z kranu jest z reguły bezpieczna do picia, ale jej jakość może się różnić w zależności od regionu i stanu instalacji wodociągowej. Woda wodociągowa musi spełniać normy określone przez Ministerstwo Zdrowia oraz Unię Europejską, jednak w praktyce może zawierać chlor, osady czy drobinki rdzy pochodzące z rur. Nawet jeśli spełnia normy bakteriologiczne, może nie być wolna od niepożądanych związków chemicznych, takich jak pestycydy, metale ciężkie czy mikroplastiki. Dlatego coraz więcej osób decyduje się na dodatkową filtrację wody, aby poprawić jej smak i jakość.
Dlaczego warto filtrować wodę?
Filtracja wody to proces, który pozwala na usunięcie zarówno zanieczyszczeń mechanicznych, jak i chemicznych oraz biologicznych, które mogą negatywnie wpływać na nasze zdrowie. Korzyści płynące z zastosowania filtrów do wody są wielorakie i obejmują:
- poprawę smaku i zapachu wody – zwłaszcza w przypadku wody z dużą zawartością chloru, filtracja może znacząco poprawić jej walory smakowe i zapachowe. Chlor, choć skuteczny w dezynfekcji, często pozostawia nieprzyjemny posmak, który można zniwelować odpowiednim filtrem,
- redukcję zawartości kamienia i osadów – woda o wysokiej zawartości wapnia i magnezu (twarda woda) może powodować osadzanie się kamienia w czajnikach, ekspresach do kawy i innych urządzeniach AGD. Filtry zmiękczające wodę usuwają te minerały, co chroni sprzęt i wydłuża jego żywotność,
- usuwanie substancji chemicznych – woda z kranu może zawierać śladowe ilości pestycydów, metali ciężkich (np. ołów, rtęć) oraz mikroplastików. Filtry z węglem aktywnym lub systemy odwróconej osmozy skutecznie eliminują te zanieczyszczenia, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie użytkowników,
- ochronę przed mikroorganizmami – niektóre filtry (np. systemy UV lub odwrócona osmoza) potrafią usunąć bakterie i wirusy, które mogą występować w wodzie. Jest to szczególnie istotne w miejscach, gdzie jakość wody jest wątpliwa,
- ekonomiczną alternatywa dla wody butelkowanej – choć jednorazowy zakup filtra może być kosztowny, jego użytkowanie na dłuższą metę pozwala zaoszczędzić na kupnie wody butelkowanej. Ogranicza to także produkcję odpadów plastikowych, co jest istotne z punktu widzenia ochrony środowiska.
Rodzaje filtrów do wody – który wybrać?
Wybór odpowiedniego filtra zależy od indywidualnych potrzeb użytkownika, jakości wody oraz dostępnego budżetu. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów filtrów, a każdy z nich ma swoje zalety i ograniczenia.
Filtry dzbankowe
Są to najprostsze i najtańsze filtry, które można umieścić w lodówce lub na blacie kuchennym. Ich działanie opiera się na wymiennych wkładach filtrujących, które zazwyczaj zawierają węgiel aktywny. Zaletą filtrów dzbankowych jest łatwość użycia i niska cena, jednak ich skuteczność jest ograniczona do usuwania chloru, osadów i niektórych zanieczyszczeń mechanicznych. Wymagają regularnej wymiany wkładów.
Filtry nakranowe
Montowane bezpośrednio na kranie, pozwalają na filtrowanie wody na bieżąco. Są bardziej wydajne niż dzbankowe, a ich skuteczność zależy od zastosowanego wkładu. Mogą usuwać chlor, zanieczyszczenia mechaniczne i drobne osady. Ich wadą jest to, że zmniejszają ciśnienie wody i mogą być nieco uciążliwe w codziennym użytkowaniu.
Filtry podzlewowe
To bardziej zaawansowane systemy filtracji, montowane pod zlewem. Zazwyczaj składają się z kilku etapów filtracji (np. filtr mechaniczny, filtr węglowy, membrana osmotyczna). Są bardziej skuteczne w usuwaniu zanieczyszczeń chemicznych, bakterii i metali ciężkich. Wymagają profesjonalnej instalacji i regularnej konserwacji, ale zapewniają dostęp do czystej wody bezpośrednio z dedykowanego kranu.
Systemy odwróconej osmozy
Najbardziej zaawansowana forma filtracji, która usuwa niemal wszystkie zanieczyszczenia z wody, w tym minerały. Woda przepływa przez membranę osmotyczną, która zatrzymuje nawet najmniejsze cząsteczki. Systemy te są drogie i wymagają regularnej wymiany wkładów oraz membran, a także dodatkowej remineralizacji wody, aby uzupełnić ją o niezbędne składniki mineralne.
Filtry centralne (na cały dom)
Instalowane na głównym przyłączu wodnym, filtrują wodę w całym domu. Są idealnym rozwiązaniem dla osób, które chcą mieć czystą wodę nie tylko do picia, ale także do kąpieli, prania i zmywania naczyń. Ich wadą jest wysoki koszt zakupu i instalacji oraz konieczność regularnej konserwacji systemu.
Czy filtracja wody usuwa cenne minerały?
Filtracja wody może budzić wątpliwości ze względu na możliwość usunięcia z wody cennych minerałów, takich jak wapń i magnez. Rzeczywiście, niektóre zaawansowane systemy filtracji, zwłaszcza te wykorzystujące odwróconą osmozę, mogą eliminować nie tylko zanieczyszczenia, ale także minerały niezbędne dla zdrowia.
Czy wszystkie filtry usuwają minerały?
Nie wszystkie rodzaje filtrów pozbawiają wodę minerałów. Na przykład:
-
Filtry dzbankowe i nakranowe – zwykle nie wpływają znacząco na zawartość minerałów. Ich głównym zadaniem jest usuwanie chloru, drobnych zanieczyszczeń mechanicznych i poprawa smaku wody.
-
Filtry podzlewowe – mogą częściowo zmniejszać zawartość minerałów, w zależności od rodzaju wkładu.
-
Systemy odwróconej osmozy – najczęściej całkowicie usuwają minerały z wody, ponieważ membrana osmotyczna zatrzymuje wszystkie cząsteczki większe od cząsteczek wody, w tym również sole mineralne.
Dlaczego remineralizacja wody jest ważna?
Minerały w wodzie pełnią ważną rolę w diecie człowieka. Woda bogata w wapń i magnez wspiera zdrowie kości, mięśni i układu nerwowego. Dlatego niektórzy eksperci podkreślają, że picie wody całkowicie pozbawionej minerałów może nie być korzystne, szczególnie jeśli nie są one dostarczane w wystarczających ilościach z innych źródeł.
Jak uniknąć problemu usunięcia minerałów?
Rozwiązaniem jest zastosowanie filtrów z funkcją remineralizacji. W takich systemach woda po przejściu przez membranę osmotyczną przepływa przez wkład wzbogacający ją w minerały. Dzięki temu uzyskujemy czystą, ale jednocześnie mineralizowaną wodę. Utrata minerałów w wodzie nie zawsze musi stanowić problem, zwłaszcza jeśli nasza dieta jest bogata w wapń i magnez. Jednak w przypadku stosowania zaawansowanych systemów osmotycznych warto zadbać o ich uzupełnienie, aby uniknąć potencjalnych niedoborów.
Ekonomiczne i ekologiczne aspekty używania filtrów
Wybór filtra do wody to nie tylko kwestia zdrowia, ale także ekonomii i troski o środowisko. W dłuższej perspektywie filtracja wody może przynieść wymierne korzyści finansowe oraz zredukować ilość produkowanych odpadów.
Porównanie kosztów: woda butelkowana vs. filtrowana
-
Woda butelkowana – zakup wody butelkowanej może wydawać się niewielkim wydatkiem, ale w skali miesiąca lub roku koszty mogą znacznie wzrosnąć. Przykładowo, jeśli codziennie kupujemy dwie butelki wody o pojemności 1,5 litra, to miesięczny wydatek wyniesie około 120-150 zł. W skali roku to koszt 1440-1800 zł.
-
Filtr do wody – koszt filtra zależy od jego rodzaju. Najtańsze dzbanki filtrujące można kupić już za 50-100 zł, a wkłady wymienne kosztują około 10-20 zł miesięcznie. W przypadku filtrów podzlewowych lub systemów osmozy koszt zakupu to wydatek rzędu 300-1500 zł, ale ich eksploatacja w skali roku może być tańsza niż zakup wody butelkowanej.
-
Amortyzacja kosztów – nawet jeśli początkowa inwestycja w filtr jest wyższa, to w dłuższej perspektywie może się zwrócić, szczególnie gdy weźmiemy pod uwagę oszczędności na wodzie butelkowanej.
Redukcja zużycia plastiku i korzyści dla środowiska
-
Mniej plastiku – woda butelkowana to jeden z głównych źródeł plastikowych odpadów. Wybierając filtr, możemy znacząco ograniczyć ilość generowanego plastiku.
-
Mniejsze zużycie paliw – produkcja, transport i utylizacja plastikowych butelek to proces energochłonny i szkodliwy dla środowiska. Korzystanie z wody filtrowanej zmniejsza zapotrzebowanie na te procesy, co ma bezpośredni wpływ na emisję CO₂.
-
Odpowiedzialność ekologiczna – w czasach rosnącej świadomości ekologicznej, decyzja o zakupie filtra do wody może być postrzegana jako działanie proekologiczne. Redukujemy zużycie plastiku, wspieramy ideę less waste i przyczyniamy się do ochrony środowiska.
Długoterminowe oszczędności
-
Niższe rachunki za wodę – w przypadku filtrów centralnych lub zmiękczaczy wody, możemy zauważyć zmniejszenie kosztów związanych z naprawą urządzeń AGD, które są mniej narażone na osadzanie kamienia.
-
Mniejsze zużycie środków czyszczących – zmiękczona woda sprawia, że detergenty lepiej się pienią, co pozwala na zmniejszenie ich zużycia.
-
Ochrona sprzętu AGD – filtry zapobiegające osadzaniu się kamienia mogą wydłużyć żywotność czajnika, pralki czy ekspresu do kawy, co również pozwala na zaoszczędzenie pieniędzy na naprawach lub wymianie sprzętu.
Podsumowanie: czy warto kupić filtr do wody?
Choć zakup filtra może wydawać się dużym wydatkiem, to w dłuższej perspektywie jego eksploatacja okazuje się bardziej opłacalna niż regularne kupowanie wody butelkowanej. Dodatkowo, filtracja wody pozwala zredukować ilość plastikowych odpadów i wspiera działania proekologiczne, co jest równie istotnym argumentem przemawiającym za tym rozwiązaniem.